“Μάχη” ενάντια στα παράνομα καταλύματα που λειτουργούν και ευνοούνται από τη λεγόμενη “οικονομία διαμοιρασμού” (sharing economy) δίνουν οι ξενοδόχοι της χώρας μας καθώς οι επιπτώσεις είναι δραματικές για τον κλάδο και την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με μελέτη της Grant Thornton, χάθηκαν για την ελληνική οικονομία, σε έναν μόλις χρόνο, 15.000 θέσεις εργασίας και 350 εκατ. ευρώ φόροι.
Στην πρόσφατη, 5η Γενική Συνέλευση, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος παρουσίασε τις θέσεις του στο θέμα λειτουργίας των παράνομων καταλυμάτων στην Ελλάδα που προωθούνται κατά κύριο λόγο μέσω της Airbnb και άλλων συναφών διαδικτυακών εργαλείων. Κύρια θέση του ΞΕΕ είναι ότι πρέπει να νομοθετηθούν κατάλληλα μέτρα για τη ρύθμιση των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων ιδιωτικών κατοικιών και συγκεκριμένα:
- Θεσμοθέτηση ειδικού μητρώου κατοικιών προσωρινής διαμονής.
- Ενημέρωση Υπηρεσιών Τουρισμού, Φορολογικών, Αστυνομικών και Δημοτικών Αρχών.
- Υποχρεωτική αναγραφή του Αριθμού Μητρώου σε όλες τις πλατφόρμες, στου διαδικτυακούς τουριστικούς πράκτορες (Online Travel Agents -OTA’s) και σε όλες τις συναλλαγές,
- Λειτουργία έως τρεις μήνες το χρόνο.
- Δύο ιδιοκτησίες κατ’ ανώτατο όριο.
- Πρόβλεψη δικαιολογητικών ανάλογα με τον τύπο της κατοικίας.
- Ανανέωση υπό προϋποθέσεις ανά τριετία.
Τις επόμενες εβδομάδες η πρόταση του υπουργείου
Ολοκληρωμένη πρόταση για την αντιμετώπιση του φαινομένου αναμένεται και από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου καθώς, όπως δήλωσε η αν. υπουργός Τουρισμού κα Έλενα Κουντουρά, κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΞΕΕ, «έχουμε ήδη επεξεργαστεί ένα σχέδιο για την οικονομία διαμοιρασμού. Έχοντας μελετήσει την ανάπτυξη του μοντέλου αυτού στο εξωτερικό, και σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία και τους φορείς, θα είμαστε σε θέση μέσα στις επόμενες εβδομάδες να παρουσιάσουμε μία ολοκληρωμένη πρόταση. Το Υπουργείο Οικονομικών θα λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να συλλάβει και να φορολογήσει ύλη που προκύπτει από την συστηματική εκμίσθωση ακινήτων – τουριστικών καταλυμάτων ως εισόδημα από εμπορική δραστηριότητα. Για το σκοπό αυτό θα υπάρξει άμεσα στενή συνεργασία μεταξύ των Υπουργείων Οικονομικών και Οικονομίας Ανάπτυξης και Τουρισμού με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών με στόχο την εμπέδωση αισθήματος δικαιοσύνης μεταξύ των επιχειρούντων στον τομέα του τουριστικού καταλύματος. Η συνεργασία των δύο Υπουργείων θα επεκταθεί και στην αντιμετώπιση του φαινομένου της σκιώδους φιλοξενίας, με στόχο την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου παραοικονομίας και των στρεβλώσεων που αυτό επιφέρει στη λειτουργία της αγοράς. Στόχος μας είναι να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ξεκάθαρων κανόνων, που χωρίς να πνίγει την δραστηριότητα αυτή, θα αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή, την αδήλωτη εργασία και την εισφοροδιαφυγή, τον αθέμιτο ανταγωνισμό, τη μη τήρηση των κανόνων ασφαλείας και υγείας».
Ευρωπαϊκή προσπάθεια αντιμετώπισης του sharing economy
Στο ίδιο μήκος κύματος με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος βρίσκονται και άλλοι ευρωπαϊκοί φορείς. Ο Γενικός Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Τουρισμό, στην Εστίαση και στον Αγροτικό Τομέα (EFFAT) κ. Harald Wiedenhofer, τόνισε απο το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΞΕΕ, “Χρειαζόμαστε γενικά ένα σαφές και ισορροπημένο κανονιστικό περιβάλλον για τον τομέα του τουρισμού για να μειωθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των διαφορετικών επιχειρηματικών μοντέλων.”
Ο κ. Wiedenhofer ανέφερε ότι η ΕFFAT και η Hotrec εγκαινίασαν πέρυσι μια κοινή πρωτοβουλία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δράσει γρήγορα και άμεσα ώστε να εγγυηθούν το «παιχνίδι» επί ίσοις όροις.
Συγκεκριμένα, ο Γενικός Γραμματέας της EFFAT, ανέφερε ότι, όλοι οι φορείς παροχής υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας πρέπει να συμμορφωθούν με την ίδια νομοθεσία και τους ίδιους κανόνες αναφορικά με:
- Φορολογία (π.χ. εταιρικό φόρο, φόρο εισοδήματος, ΦΠΑ, τουριστικό φόρο)
- Απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας και επιθεωρήσεις (π.χ. πυρασφάλεια, ασφάλεια τροφίμων, υγιεινή)
- Διαδικασία εγγραφής, άδειες και προσβασιμότητα (π.χ. επιχειρήσεις, επισκέπτες)
- Μισθοί
- Απασχόληση και την κοινωνική νομοθεσία
- Προστασία των καταναλωτών
- Προστασία του περιβάλλοντος
- Αστικό σχεδιασμό και τη στέγαση
- Κατάλληλη διάκριση μεταξύ οικιστικών και εμπορικών ακινήτων
- Ασφάλειες
Σε περίπτωση που οι πάροχοι υπηρεσιών μέσω του sharing economy δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, θα πρέπει να δεσμεύονται από τις ίδιες υποχρεώσεις σε σχέση με τους εργαζομένους τους όπως οι αδειοδοτημένες επιχειρήσεις φιλοξενίας, π.χ. σχετικά με
- τις συνθήκες εργασίας
- τις αποδοχές και τα οφέλη
- την κοινωνική ασφάλιση
- την υγεία και την ασφάλεια στο χώρο εργασίας
- τις συλλογικές συμβάσεις
- τα δικαιώματα των εργαζομένων
- τα προσόντα και την κατάρτιση
“Δεν μπορεί να υπάρχουν βάρη για ορισμένους και για άλλους όχι.”, τόνισε στην ομιλία του ο κ. Wiedenhofer.
Έμφαση στην ποιότητα υποδομών και υπηρεσιών
Από την άλλη πλευρά, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Τουριστικής Προώθησης και Προβολής του Βερολίνου (VisitBerlin) κ. Burkhard Kieker προετοίμασε τους Έλληνες ξενοδόχους να μην περιμένουν και πολλά από τις νομοθετικές ρυθμίσεις. Από την εμπειρία του, τόνισε ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν αποτελεσματικό στην περίπτωση του Βερολίνου και τους προέτρεψε να δώσουν έμφαση στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και υποδομών καθώς και στη βελτίωση υπηρεσιών που θα εξυπηρετούν συγκεκριμένους τύπους τουριστών, όπως οικογένειες ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί.
