Ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας του προέδρου του ΣΕΤΕ, κ. Ανδρέα Ανδρεάδη στην 20η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου:
Διανύουμε μια ιστορική και εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο της πατρίδας μας. Από το αποτέλεσμα της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης και από τον τρόπο που το πολιτικό μας σύστημα θα την διαχειρισθεί, κρίνεται το εάν η Ελλάδα παραμείνει στην Ευρωζώνη και σταδιακά μετεξελιχθεί σε μία σύγχρονη ευρωπαϊκή οικονομία. Δυστυχώς, η προεκλογική συζήτηση επικεντρώνεται σε μία ατέρμονη μνημονιακή αντιδικία, και όχι στο ζητούμενο, αν δηλαδή η χώρα και ο λαός της είμαστε διατεθειμένοι, ενωμένοι, με θυσίες, σκληρή δουλειά και κοινωνική ευαισθησία να ξεκινήσουμε τον μαραθώνιο των ουσιαστικών διαρθρωτικών αλλαγών, της εξυγίανσης και της αλλαγής νοοτροπίας που τελικά θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη. Είναι προφανές, ότι ο τρόπος που οι εταίροι μας και ιδιαίτερα η Γερμανία προσέγγισαν το πρόβλημα τόσο της ευρωπαϊκής, όσο και της ελληνικής κρίσης, δεν ήταν σωστός όπως προέκυψε και εκ του αποτελέσματος. Τόσο η ανέφικτη απαίτηση να υπάρξει δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας σε εξαιρετικά σύντομο διάστημα, όσο και η έλλειψη αποτελεσματικής αντιμετώπισης της χρηματοοικονομικής και τραπεζικής κρίσης (χωρίς νέο χρηματοοικονομικό πλαίσιο Ευρωζώνης και νέο ρόλο της ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, χωρίς πανευρωπαϊκή εγγύηση των καταθέσεων), επέτειναν την κρίση, δημιούργησαν κοινωνικές αδικίες και εντάσεις και τελικά αποπροσανατόλισαν από το πραγματικό ζητούμενο, δηλαδή να αλλάξουν τα κακώς κείμενα στην χώρα και να μπουν τα θεμέλια της νέας Ελλάδας του 21ου αιώνα.
Μέσα σε μία τέτοια γενικευμένη ανασφάλεια και απαισιοδοξία, είναι δύσκολο να βρει κανείς ένα αισιόδοξο μήνυμα, ένα εφικτό σχέδιο ταχείας ανάκαμψης και εξόδου από την κρίση. Και όμως το μήνυμα υπάρχει και συμπυκνώνεται σε μία λέξη: Τουρισμός – να κάνουμε τον τουρισμό μας πρωταθλητή της ανάπτυξης, αναδεικνύοντας τη χώρα μας στους δέκα καλύτερους προορισμούς του κόσμου.
Θα ήθελα εδώ να τονίσω το παράδειγμα που δίνει σήμερα ο κόσμος του τουρισμού. Ο τουρισμός μας είναι πράγματι ένας οικονομικός τομέας με πλατιά λαϊκή βάση, με ευρεία διάχυση σε όλη την οικονομία και την κοινωνία και με εξαιρετικά μεγάλο πολλαπλασιαστή για τα έσοδα και την απασχόληση. Ένας τομέας χωρίς πολιτικό χρώμα. Με ομπρέλα τον ΣΕΤΕ, όλοι οι τουριστικοί φορείς και οι μεμονωμένες επιχειρήσεις, από τα ξενοδοχεία, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τα πρακτορεία, τα τουριστικά λεωφορεία, τις εταιρείες εστίασης, τις αεροπορικές εταιρείες, την ακτοπλοΐα, τις εταιρείες κρουαζιερόπλοιων, τα σκάφη –ιστιοπλοϊκά και γιότ-, τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα, τους οργανωτές συνεδρίων και εκθέσεων, ενωμένοι μικροί και μεγάλοι κάθονται στο ίδιο τραπέζι εντοπίζουν τα πολλά που τους ενώνουν και όχι τα λίγα που τους χωρίζουν και προσπαθούν το καλύτερο για τον τουρισμό και το μέλλον της πατρίδας μας. Ένας κόσμος εξωστρεφών, παραγωγικών μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων και εργαζομένων ενωμένος δείχνει σήμερα τον δρόμο στις πολιτικές δυνάμεις και στους κοινωνικούς εταίρους.
Ένας κόσμος όμως που απαιτεί τα αυτονόητα από την επόμενη κυβέρνηση. Η αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων μετά την 6η Μαΐου να συνεννοηθούν δεν μπορεί να επαναληφθεί. Την 18η Ιουνίου πρέπει να υπάρξει μία ικανή και λειτουργική κυβέρνηση με φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό μέσα στη ζώνη του Ευρώ. Με συγκεκριμένα, στοχευμένα μέτρα, που οφείλει να πάρει άμεσα, είναι βέβαιο ότι μπορούμε να αυξήσουμε με ορίζοντα 2-3 ετών τις αφίξεις στα 20 εκατ., προσφέροντας συνολικά επιπλέον 3 μονάδες κάθε χρόνο στο ΑΕΠ της χώρας και δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Και τούτο χωρίς να υπολογίσουμε τις νέες επενδύσεις στον τουρισμό, μόνο με την υφιστάμενη υποδομή. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο Πρόεδρος της Ε.Ε., κ. Μπαρόζο, όσο και ο Επίτροπος, κ. Ταγιάνι, μόλις πριν λίγες εβδομάδες, τόνισαν τον στρατηγικό ρόλο του τουρισμού στην έξοδο της χώρας από την κρίση.
Θα περιγράψω επιγραμματικά τα αναγκαία πρώτης προτεραιότητας μέτρα και μεταρρυθμίσεις χωρίζοντάς τα σε δύο ενότητες. Στα οριζόντια, που δεν αφορούν μόνο τον τουρισμό, αλλά η επίλυση τους θα επηρεάσει θετικά και τις τουριστικές επιχειρήσεις και στα συγκεκριμένα ειδικά μέτρα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού μας προϊόντος.
Τα οριζόντια μέτρα:
1. Η επανέναρξη χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα. Οι τράπεζες οφείλουν μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να χρηματοδοτήσουν με ταχύτητα και λογικό κόστος τις επιχειρήσεις. Χιλιάδες υγιείς τουριστικές επιχειρήσεις με θετικές προοπτικές κινδυνεύουν άμεσα εάν δεν βοηθηθούν αυτήν την δύσκολη μεταβατική περίοδο.
2. Η καθιέρωση σταθερού και ελκυστικού φορολογικού πλαισίου, το οποίο έχει καθυστερήσει εξαιρετικά.
3. Η αποτελεσματική πάταξη για πρώτη φορά στην ιστορία της μεταπολίτευσης της απίθανης γραφειοκρατικής και εχθρικής αντιμετώπισης κάθε επιχειρηματικής προσπάθειας από τον δημόσιο τομέα. Την τελευταία διετία και μετά τις περικοπές μισθών στο δημόσιο, το πρόβλημα χειροτέρευσε αντί να βελτιωθεί. Διαφαίνεται μικρή μείωση της διαφθοράς, πολύ μακράν όμως από του να μιλήσουμε για ουσιαστική πρόοδο.
4. Η χωρίς καθυστέρηση πλήρης απελευθέρωση των επαγγελμάτων, χαρακτηριστικό παράδειγμα η μη απελευθέρωση των επίγειων μεταφορών στον πρόσφατο νόμο για τα ταξί, η μη απελευθέρωση του έργου των ΚΤΕΛ, η μη απελευθέρωση της παραγωγής και διάθεσης ενέργειας στην χώρα και πολλά άλλα που επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και υποβαθμίζουν την ποιότητα.
5. Η ταχεία απονομή δικαιοσύνης. Οι μέχρι σήμερα εξωπραγματικές καθυστερήσεις ισοδυναμούν με μη απονομή δικαιοσύνης.
6. Η ύπαρξη συγκεκριμένου χωροταξικού σχεδιασμού με ξεκάθαρες χρήσεις γης και η πλήρης προστασία των επενδύσεων μετά την αρχική αδειοδότηση.
Οι παραπάνω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις έχουν καθυστερήσει απαράδεκτα. Και όταν ενίοτε προχωρά η νομοθέτηση, πρέπει να θυμόμαστε ότι με την ψήφιση από την Βουλή δεν τελειώνει η εφαρμογή της μεταρρύθμισης, μόλις τότε αρχίζει.
Τα ειδικά μέτρα για τον τουρισμό:
1. Η οριστική επίλυση του τεράστιου προβλήματος στις διαδικασίες χορήγησης visa Schengen. Καθώς το κέντρο βάρους της τουριστικής ζήτησης μετακινείται από τις παραδοσιακές αγορές στις χώρες BRICS αλλά και στους γείτονες, εκτίμηση του ΣΕΤΕ είναι ότι η σημερινή διαδικασία χορήγησης αποστερεί την χώρα τουλάχιστον από 3 εκατ. επισκέπτες, 5 δισ. Ευρώ άμεσα και έμμεσα έσοδα και 60.000 – 100.000 νέες θέσεις εργασίας. Το θέμα έχει τεθεί ως πρώτη προτεραιότητα τόσο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, όσο και πρόσφατα από τον Επίτροπο, κ. Ταγιάνι. Δεν πρέπει να συγχέεται η δύσκολη γραφειοκρατική διαδικασία χορήγησης visa Schengen με το τεράστιο πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης στην χώρα μας. Το τελευταίο μπορεί να λυθεί κυρίως με αποτελεσματική φύλαξη, πόρους για την οποία μπορούν να δώσουν τα έσοδα των επιπλέον αφίξεων. Η επόμενη κυβέρνηση οφείλει να εφαρμόσει άμεσα ταχύτερες διαδικασίες και παράλληλα να επαναδιαπραγματευθεί την προβλεπόμενη από την συνθήκη διαδικασία (π.χ. χορήγηση ηλεκτρονικής visa, αντί της προσωπικής παρουσίας – κατάργηση προσωπικής ευθύνης προξένου).
2. Η μείωση του ΦΠΑ στο συνολικό τουριστικό πακέτο και όχι μόνο στην διαμονή στα επίπεδα των ανταγωνιστών μας. Παράλληλα, επαναφορά του συντελεστή ΦΠΑ της εστίασης στο 13%. Το τουριστικό προϊόν είναι το μόνο εξαγόμενο προϊόν στο οποίο επιβάλλεται ΦΠΑ. Για τον λόγο αυτό, όλοι οι ανταγωνιστές μας καταβάλουν αγωνιώδη προσπάθεια να το κρατήσουν σε χαμηλά επίπεδα. Η Ελλάδα έχει, με εξαίρεση την διαμονή, τον υψηλότερο ΦΠΑ από όλους τους άλλους. Ιδιαίτερα ακατανόητη υπήρξε η αύξηση του ΦΠΑ της εστίασης στο 23%, επίπεδο παγκόσμιου υψηλού, που στερεί την χώρα από έσοδα και καταστρέφει επιχειρήσεις και χιλιάδες θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα νέων και ανειδίκευτων. Το μέγα αυτό λάθος πρέπει άμεσα να διορθωθεί.
3. Η στρατηγική ανάπτυξης των αερομεταφορών, με μείωση του τέλους εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης των αεροδρομίων (σπατόσημο) κατά 50% και παράλληλα αντίστοιχη μείωση των χρεώσεων του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Το μέτρο αυτό θα δημιουργήσει άμεσα έσοδα για το δημόσιο πολλαπλά των απωλειών από τα μειωμένα τέλη. Το καμπανάκι του άμεσου κινδύνου ηχεί δυνατά. Σε μία χώρα όπου περισσότερο από το 70% του τουρισμού της διακινείται αεροπορικά, πέντε αεροπορικές εταιρείες ανακοίνωσαν την αποχώρηση τους εντός του 2012.
4. Το νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των αεροδρομίων και των λιμένων της χώρας με ιδιωτικό μάνατζμεντ.
5. Η εφαρμογή σχεδίου αντιμετώπισης των προβλημάτων της πρωτεύουσας, με ριζική αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης, της εκτεταμένης ανομίας και την εφαρμογή για τις συγκεντρώσεις της πρόσφατης νομοθετικής πρότασης του Δημάρχου της Αθήνας.
6. Η ολοκλήρωση του ειδικού χωροταξικού για τον τουρισμό και η επανεξέταση του επενδυτικού νόμου που πρέπει να προσαρμοσθεί στα νέα δεδομένα της χώρας, να συμπεριλαμβάνει και άλλες τουριστικές δραστηριότητες π.χ. επίγειες και θαλάσσιες μεταφορές, να κινητροδοτεί την βελτίωση της ποιότητας, της ανταγωνιστικότητας και την ισόρροπη χωροταξικά – αειφόρο ανάπτυξη μέσα από φοροαπαλλαγές και όχι επιδοτήσεις.
7. Η εφαρμογή σχεδίου στήριξης της ακτοπλοΐας οποία απειλείται με κατάρρευση, με άμεσα μέτρα όπως δραστική μείωση του ΦΠΑ και κατάργηση των κρατήσεων υπέρ τρίτων και η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας.
8. Η άμεση ενεργοποίηση της κοινής εταιρείας μάρκετινγκ, που η δημιουργία της ψηφίσθηκε πρόσφατα, με σύμπραξη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που θα στηρίξει αποφασιστικά σε συνεργασία με τον ΕΟΤ την προσπάθεια αποτελεσματικότερης προβολής της εικόνας της χώρας που έχει υποστεί τεράστια ζημιά. Η αναλογία κονδυλίων θα είναι από ιδιωτικό τομέα 2 και από δημόσιο 1.
Όλα τα παραπάνω μέτρα αποτελούν μέρος του δεκαετούς στρατηγικού σχεδίου για τον τουρισμό που εκπονήθηκε από τον ΣΕΤΕ και υιοθετήθηκε σχεδόν από όλα τα κόμματα κατά το περσινό Συνέδριο του ΣΕΤΕ «Τουρισμός και Ανάπτυξη». Η έξοδος της χώρας από την κρίση, θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από την αποτελεσματική και έγκαιρη υλοποίηση αυτού του σχεδίου.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Με 16,5 εκατ. αφίξεις το 2011 (αύξηση σε σχέση με το 2010, 10%) και 10,5 δισ. Ευρώ (αύξηση σε σχέση με το 2010, 10%), ο τουρισμός μας πέτυχε πέρισυ εν μέσω κρίσης και καταστροφικής εικόνας της χώρας αξιοσημείωτες επιδόσεις. Το 2012, μετά από ένα δύσκολο ξεκίνημα και μετά την ολοκλήρωση του PSI, οι κρατήσεις σταδιακά έδειξαν να ανακάμπτουν. Ο φετεινός στόχος έχει τεθεί στα 16 εκατ. αφίξεις και 10 δισ. Ευρώ. Η πολιτική αστάθεια μετά της εκλογές της 6ης Μαΐου κάνουν την επίτευξη αυτού του στόχου εξαιρετικά δύσκολη και απρόβλεπτη. Όλα θα εξαρτηθούν από την υπευθυνότητα που θα επιδείξουν μετά την 17η Ιουνίου οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου βάζοντας το συμφέρον της πατρίδας πάνω από το μικροκομματικό και συνεργαζόμενες σε μία φιλοευρωπαϊκή κατεύθυνση. Ειλικρινά, δυσκολεύομαι να βρω ένα από τα μέτρα στήριξης του τουρισμού που προανέφερα το οποίο έχει πολιτικό χρώμα. Αδυνατώ επομένως να πιστέψω ότι σε μία τόσο δύσκολη στιγμή για τη χώρα, να μη γίνεται αντιληπτή από τις πολιτικές δυνάμεις η διέξοδος από την κρίση που μπορεί να δώσει ο τουρισμός.
Αναμένουμε να ακούσουμε στη συνέχεια με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων.
