Μία γενικότερη τάση αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ σε διαμονή και εστίαση παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αψηφώντας οι κυβερνήσεις τις όποιες συνέπειες θα επιφέρει ένα τέτοιο μέτρο τόσο στον κλάδο όσο και στην απασχόληση.
Πριν από τέσσερα περίπου χρόνια, ο τουριστικός κόσμος στη χώρα μας χαιρέτιζε την εφαρμογή του μειωμένου, τότε, ΦΠΑ στη διαμονή, ο οποίος καθορίστηκε στο 6,5%. Οι Έλληνες ξενοδόχοι, ωστόσο, έρχονται φέτος αντιμέτωποι με την απαίτηση της τρόικα να αυξηθεί ο συντελεστής και κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου για τις συνέπειες που θα αποφέρει ένα τέτοιο μέτρο (απώλεια θέσεων εργασίας, τουριστικών αφίξεων και εσόδων, πτώχευση εταιρειών).
Οι αυξήσεις στο ΦΠΑ στη διαμονή, παρόλα αυτά, δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Πολλές κυβερνήσεις στην Ε.Ε. προβαίνουν σε τέτοια μέτρα, τη στιγμή που όπως δείχνουν και τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, η Ευρώπη παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια οριακή αύξηση στις αφίξεις τουριστών.
Στην Πορτογαλία, πάνω από 20 χιλιάδες υπογραφές συγκεντρώθηκαν τους προηγούμενους μήνες από επιχειρηματίες του ξενοδοχειακού και επισιτιστικού κλάδου της χώρας ζητώντας από την κυβέρνηση την επαναφορά του ΦΠΑ στην εστίαση στο 13%. Μάλιστα, ο κλαδικός φορέας της χώρας αναφέρει την Ελλάδα ως παράδειγμα προς μίμηση καθώς κατάφερε τη μείωση του εν λόγω ΦΠΑ.
Στην Ιρλανδία, οι ξενοδόχοι ζητούν από την κυβέρνηση να διατηρήσει το ΦΠΑ σε εστίαση και διαμονή στο 9%. Για το σκοπό αυτόν, έχουν δημιουργήσει μία ιστοσελίδα με τίτλο «Διατηρήστε το ΦΠΑ στο 9%» (Keep VAT in 9%) όπου εκθέτουν τους λόγους γιατί δεν πρέπει να αυξηθεί ο συγκεκριμένος φόρος. Οι Ιρλανδοί, ούτως ει άλλως, γνωρίζουν πολύ καλά τι επιπτώσεις έχει μία αύξηση του ΦΠΑ, καθώς όταν τη δεκαετία του ’80, ο φόρος στη διαμονή αυξήθηκε από 10% σε 23%, πάνω από 10% του ξενοδοχειακού της δυναμικού χρεωκόπησε.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο ΦΠΑ στη διαμονή ανέβηκε στο 20% τον Ιανουάριο του 2011, καταρρακώνοντας τον εγχώριο κλάδο. Στόχος των επιχειρηματιών είναι να πείσουν την κυβέρνηση να μειώσει το ΦΠΑ κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, ώστε να πλησιάσει το μέσο όρο των Ευρωπαϊκών χωρών.
Μέχρι πρότινος η Γαλλία είχε από τους χαμηλότερους συντελεστές ΦΠΑ σε ξενοδοχεία, εστιατόρια και θεματικά πάρκα ( 5,5%). Στα χρόνια που εφαρμόστηκε, δημιουργήθηκαν 53 χιλιάδες θέσεις εργασίας ενώ 15 χιλιάδες καταλύματα απέφυγαν την χρεωκοπία. Ωστόσο, το 2012, ο φόρος καθορίστηκε στο 7% ενώ το Μάρτιο του τρέχοντος έτους δέχθηκε κι άλλη αύξηση με αποτέλεσμα να είναι στα 10%. Σύσσωμος ο γαλλικός τουριστικός κόσμος επισήμανε τις καταστροφικές συνέπειες για την εγχώρια τουριστική βιομηχανία. Ο πρόεδρος της γαλλικής ένωσης ξενοδόχων, κ. Roland Heguy τόνισε ότι κάθε ποσοστιαία μονάδα που αυξάνεται το ΦΠΑ αντιστοιχεί σε απώλεια 10.000 θέσεων εργασίας.
Όταν η Γερμανία αποφάσισε το 2010 να μειώσει το ΦΠΑ στη διαμονή από 16% σε 7%, δημιουργήθηκαν στον κλάδο 10 χιλιάδες θέσεις εργασίας, οι μισθοί αυξήθηκαν και οι τιμές των δωματίων έπεσαν. Είναι, ίσως, η μόνη χώρα εντός της Ε.Ε. που δεν συζητά την αύξηση του εν λόγω φόρου.
Στην Ελλάδα, σύσσωμος ο τουριστικός κόσμος αντιδρά σε μία πιθανή αύξηση του ΦΠΑ από 6,5% σε 13%.
Ο ΣΕΤΕ, μέσω της ανάλυσης των οικονομικών σεναρίων για το 2015 που πραγματοποίησε το SETE Intelligence, τονίζει ότι η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου μπορεί να φέρει άμεσα έσοδα σχεδόν 300 εκατ. στα ταμεία του Κράτους, αλλά θα μειώσει το ΑΕΠ της χώρας τουλάχιστον 2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τα φετινά επίπεδα, δηλαδή περίπου 3,8 δισ. Ευρώ. Η μείωση αυτή θα προκαλέσει καταστροφικές μεταβολές και στις θέσεις εργασίας, αφού για κάθε εκατομμύριο λιγότερους τουρίστες που θα έρχονται στη χώρα μας, θα χάνονται 30.000 θέσεις εργασίας.
Πηγή: ΣΕΤΕ
Το ΞΕΕ απέστειλε επιστολή προς τον πρωθυπουργό εκφράζοντας την αντίθεσή τους προς την πιθανή εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, τονίζοντας τις ολέθριες επιπτώσεις που θα είχε μια τέτοια αύξηση, όχι μόνο στην επόμενη τουριστική χρονιά, αλλά και στην εν γένει ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού.
Μπούμερανγκ στα αναμενόμενα έσοδα του κράτους εκτιμά η ΓΕΠΟΕΤ ότι θα γυρίσει η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου ενώ θα προκαλέσει αρνητικές αλυσιδωτές αντιδράσεις σε όλον τον τουριστικό κλάδο.
«Η εφαρμογή του μέτρου, το 2015, θα προκαλέσει απώλεια 2 μονάδων στο ΑΕΠ, με απώλειες 2,6 εκατ. αφίξεων και 1,6 δισ. Ευρώ άμεσων εσόδων καθώς και τουλάχιστον 60.000 θέσεων εργασίας σε σύγκριση με τη φετινή χρονιά. Και το 2016, ο “λογαριασμός” θα αυξηθεί περαιτέρω. Αυτά με στόχο να εισπραχθούν περίπου 300 εκατ. Ευρώ.», δήλωσε ο κ. Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος της ΠΟΞ, μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Αν τελικά επιβεβαιωθούν τα σενάρια που θέλουν την αύξηση του ΦΠΑ στη διαμονή να ψηφίζεται στον προϋπολογισμό του 2015, οι ξενοδόχοι θα υποχρεωθούν σε αναδιαπραγμάτευση με τους Tour Operators ενώ αναμένεται τα τουριστικά πακέτα να αυξηθούν κατά 5%.