Καθοδική πορεία ακολούθησαν τα βασικά μεγέθη του ελληνικού τουρισμού κατά το πρώτο 5μηνο του τρέχοντος έτους, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
Σύμφωνα με έρευνα πεδίου που διεξήγαγε για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος το ΙΤΕΠ, βάσει των στοιχείων που κατέθεσαν οι πρόεδροι των τοπικών ξενοδοχειακών ενώσεων της χώρας για την πορεία των κύριων ξενοδοχειακών μεγεθών κατά το 2012, προκύπτει ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους οι διανυκτερεύσεις στα ελληνικά ξενοδοχεία μειώθηκαν κατά 25% περίπου.
Στους προορισμούς της ηπειρωτικής χώρας που η χειμερινή περίοδος χαρακτηρίζεται από υψηλή ζήτηση, η κίνηση ήταν μειωμένη κατά 20% περίπου. Ο Απρίλιος και ο Μάιος ήταν πιο απογοητευτικοί σε σχέση με το σύνολο του Α΄ τριμήνου, δεδομένου ότι η μείωση των διανυκτερεύσεων εκτιμάται μεσοσταθμικά σε 35%. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται στα νησιά του Βορείου Αιγαίου (γύρω στο 50%) και την Πελοπόννησο (40%). Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι αναφερόμαστε σε μήνες κατά τους οποίους τα περισσότερα resort ξενοδοχεία των περιοχών αυτών παραμένουν κλειστά. Η μικρότερη μείωση καταγράφεται στα ξενοδοχεία της Κρήτης (-10%). Κι εδώ ισχύει η παρατήρηση ότι η πλειοψηφία των ξενοδοχείων παρέμεναν κλειστά κατά το επίμαχο διάστημα.
Στα συμπεράσματα της έρευνας του Ινστιτούτου καταγράφεται ότι η τουριστική αγορά έχει πληγεί σημαντικά από την πολιτική αβεβαιότητα που εντάθηκε μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου. Η χρονιά -όπως επισημαίνεται- είναι πλέον δεδομένο ότι θα κλείσει αρνητικά, καθώς δεν υπάρχει ο χρόνος να βελτιωθεί το κλίμα και να ανακάμψουν τα μεγέθη. Οι πληρότητες θα είναι μειωμένες κατά 10% τουλάχιστον και οι τιμές σε ένα ελαφρώς μικρότερο ποσοστό. Αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα των ελληνικών ξενοδοχείων θα συρρικνωθούν από 15-20%, ενώ το μεγαλύτερο πλήγμα θα το υποστούν τα ξενοδοχεία της Αττικής.
Ιδιαιτέρως αρνητική θα είναι και η πορεία των ξενοδοχείων που στηρίζονται αποκλειστικά σε μεγάλο βαθμό στην εσωτερική αγορά και τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού, για τα οποία δε βρέθηκε φέτος φόρμουλα να χρηματοδοτηθούν, παρά τη ρητή δέσμευση που ανέλαβε το ΞΕΕ ότι θα διεκπεραιώσει με δικά του μέσα και πόρους μεγάλο τμήμα των γραφειοκρατικών ενεργειών στις οποίες προέβαινε κατά το παρελθόν ο ΟΕΕ.
Το Ινστιτούτο σημειώνει ότι η απασχόληση θα πληγεί σημαντικά αλλά όχι στην έκταση που θα συνέβαινε αυτό αν σημειωνόταν αντίστοιχη μείωση αφίξεων κατά τα προηγούμενα χρόνια. Εικάζεται βάσιμα ότι η πολιτική ρευστότητα και η υπερφορολόγηση έχουν παγώσει τις επενδυτικές πρωτοβουλίες των ξενοδόχων, γεγονός που μειώνει τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις της τουριστικής δαπάνης στις τοπικές οικονομίες. Επομένως, χάνονται λιγότερες θέσεις στην ευρύτερη οικονομία από ότι συνήθως.
Πορεία των τιμών
Από τις εκτιμήσεις των προέδρων των ξενοδοχειακών ενώσεων προκύπτει ότι αυτή τη στιγμή τα τετράστερα και πεντάστερα ξενοδοχεία της χώρας προσφέρουν τιμές που μεσοσταθμικά κυμαίνονται γύρω στο 15% χαμηλότερα από πέρυσι. Στα ξενοδοχεία των χαμηλότερων κατηγοριών οι μειώσεις κυμαίνονται μεσοσταθμικά στο 23%.
Οι μικρότερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στην Κρήτη και τα Ιόνια νησιά, ενώ οι μεγαλύτερες στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, την Αττική και τη Στερεά Ελλάδα. Οι προαναφερόμενες μειώσεις σχετίζονται με τις τιμές διάθεσης δωματίων σε μεμονωμένους πελάτες. Κατά συνέπεια, οι τελικές μειώσεις που θα καταγράφουν απολογιστικά εικάζουμε βάσιμα ότι θα συγκρατηθούν σε μονοψήφια ποσοστά.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Γιώργος Τσακίρης αναφέρει ότι πρόκειται για ιδιαίτερα δυσμενή εξέλιξη σε μια κρίσιμη στιγμή για την ελληνική οικονομία.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Τσακίρης ο εσωτερικός τουρισμός έχει υποστεί καθίζηση εξ αιτίας της βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Ο εισερχόμενος τουρισμός, ιδιαίτερα από τη Γερμανία, την Ολλανδία και τις Σκανδιναβικές χώρες, επηρεάστηκε αρνητικά από την πολιτική αβεβαιότητα, τα δυσφημιστικά σχόλια των ΜΜΕ σχετικά με την πολιτική
και οικονομική κατάσταση της χώρας και τον κίνδυνο εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. Ο κ. Τσακίρης προσθέτει ότι μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου παρατηρείται σημαντική ανάσχεση του αρνητικού κλίματος όπου ενδεικτικά είναι και τα στοιχεία που καταγράφονται από την Expedia.
Από τα στοιχεία των διαδικτυακών tour operators προκύπτουν τα εξής :
Ειδικότερα μέσα από την πλατφόρμα της Expedia καταγράφεται αύξηση των κρατήσεων κατά 27% το διάστημα 18-24 Ιουνίου 2012 έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι η 18η Ιουνίου ήταν η μέρα κατά την οποία σημειώθηκε ρεκόρ κρατήσεων προς την Ελλάδα. Είναι φανερό πως η πολιτική αστάθεια ανησυχούσε πολλούς τουρίστες. Μόλις απομακρύνθηκε ο κίνδυνος αρνητικών εξελίξεων στο πολιτικό και οικονομικό επίπεδο έσπευσαν οι τουρίστες να οριστικοποιήσουν τα ταξίδια τους στην Ελλάδα. Εξίσου ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία που παρέχει η Expedia για τις αναζητήσεις και τις κρατήσεις αλλοδαπών πελατών κατά την προεκλογική περίοδο. Τον τελευταίο μήνα οι αναζητήσεις για Ελλάδα παρουσίαζαν σημαντική άνοδο σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2011. Απεναντίας οι κρατήσεις κινούνταν ελαφρώς καθοδικά. Οι σημαντικότερες αυξήσεις κρατήσεων μετά τις εκλογές αφορούν στους δημοφιλείς προορισμούς της νησιωτικής χώρας, με την Κέρκυρα να είναι στο +82%, τη Σαντορίνη στο +74%, τα Χανιά +76% και τη Μύκονο +27%. Μόνο η Αθήνα εξακολουθεί να κινείται σε αρνητικό έδαφος με -2%. Οι περισσότερες κρατήσεις προήλθαν από ΗΠΑ, Ιταλία και Αγγλία ενώ η Γερμανική αγορά παρουσίασε πτώση 2%.
Η πορεία των προκρατήσεων
Από τις εκτιμήσεις των Προέδρων των τοπικών ξενοδοχειακών ενώσεων σχετικά με την πορεία των προκρατήσεων για τη θερινή περίοδο, προκύπτουν τα ακόλουθα:
– Μέχρι το τέλος Μαΐου οι προκρατήσεις δωματίων για την καλοκαιρινή περίοδο (Ιούνιος – Σεπτέμβριος) εμφανίζονται μειωμένες κατά 32,5% έναντι της αντίστοιχης χρονικής περιόδου του 2011. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στο χαμηλό αριθμό Ελλήνων που έχουν προγραμματίσει θερινές διακοπές αυτή τη στιγμή. Επίσης, οι αλλοδαποί επηρεάζονται από τον καταιγισμό αρνητικών δημοσιευμάτων γύρω από τις νομισματικές εξελίξεις στη χώρα μας. Πολλοί τουρίστες εκτιμούσαν πως αν η Ελλάδα τελικώς αναγκαζόταν να εγκαταλείψει το ευρώ, θα υπήρχε μεγάλη αναστάτωση και καλό θα ήταν να την αποφύγουν. Επιπλέον, αν η Ελλάδα υιοθετήσει ένα πιο αδύναμο νόμισμα, θα μπορούσαν να ωφεληθούν πληρώνοντας μετά την υποτίμηση. Τέτοιες προσδοκίες οδηγούν σε αναβολή των οριστικών αποφάσεων. Επομένως οι αλλοδαποί τουρίστες έχουν μετατραπεί φέτος σε πελάτες της τελευταίας στιγμής, γεγονός που δυσχεραίνει τον προγραμματισμό των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, περιορίζει τη ρευστότητα τους και οδηγεί σε πτώση των τιμών δωματίων.
– Οι μεγαλύτερες μειώσεις σε προκρατήσεις καταγράφονται στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα, την Αττική και τις Κυκλάδες. Σε αυτές τις περιοχές τα νούμερα είναι πολύ απογοητευτικά καθώς κυμαίνονται μεσοσταθμικά γύρω στο 40%. Στη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλία οι μειώσεις κυμαίνονται γύρω στο 25% στην Κρήτη στο 20% και στα Δωδεκάνησα στο 15%.
Υπογραμμίζεται ότι οι εκτιμήσεις των ξενοδόχων βασίζονται στα δωμάτια που διαθέτουν σε μεμονωμένους πελάτες και δεν αφορούν στα συμβόλαια με τουριστικούς πράκτορες που είχαν υπογραφεί κατά την περσινή περίοδο. Αυτό σημαίνει ότι οι απολογιστικές μειώσεις των πληροτήτων θα είναι πολύ μικρότερες. Στους προορισμούς που λειτουργούν μεγάλες μονάδες και ο αριθμός των μεμονωμένων πελατών είναι περιορισμένος, η μείωση στην κίνηση θα είναι μονοψήφια. Δυσμενέστερες επιπτώσεις θα αντιμετωπίσουν οι προορισμοί που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ελληνική αγορά και οι νησιωτικοί προορισμοί που αδυνατούν να υποδεχτούν απευθείας πτήσεις charter.