Στην Μασσαλία όμως δεν θα βρούμε μόνο το παστίς, που ανέδειξε ο Paul Ricard επενδύοντας σ’αυτήν την εξωτική για την Κεντρική Ευρώπη τότε γεύση, και αναφέραμε αναλυτικά στο προηγούμενο άρθρο.
Οι καταβολές της μεσογειακής κουζίνας είναι φανερές σε πολλά πιάτα της τοπικής κουζίνας, που δίνει έμφαση στα ψάρια, το ελαιόλαδο, το σκόρδο και άλλα βότανα της υπαίθρου. Ειδικά όμως το σκόρδο είναι στην ημερήσια διάταξη με περίπου 12 κιλά κατά κεφαλή κατανάλωση τον χρόνο!! Σίγουρα οι Μασσαλιώτες δεν υποφέρουν από υπέρταση!
Τα ψάρια που βγάζουν κάθε πρωί οι ψαράδες στον μυχό του παλιού λιμανιού, αναλαμβάνουν να τα πουλήσουν οι γυναίκες τους, γιατί αποδείχθηκαν πιο πετυχημένες σ’αυτόν τον τομέα, αν μη τι άλλο συμβουλεύουν τον αγοραστή πώς να μαγειρέψει το κάθε ψάρι. Συνηθισμένες είναι οι συνταγές με μαρινάρισμα σε ελαιόλαδο και κρασί, προϊόντα για τα οποία οι παλιοί Μασσαλιώτες ευγνωμονούν τους αρχαίους Ίωνες αποίκους που τους τα γνώρισαν πριν από 25 αιώνες.
Η Μασσαλία βρίσκεται σε μια βραχώδη άδενδρη ακτή, με φόντο τις ασβεστολιθικές χαμηλές οροσειρές που όμως προσφέρουν πολύ όμορφες εικόνες, ειδικά την άνοιξη, και έχουν εμπνεύσει αμέτρητους ζωγράφους στους 2 τελευταίους αιώνες. Ανέκαθεν η λειψυδρία ήταν το βασικό πρόβλημα της πόλης. Ηταν η βασική αιτία των διάφορων επιδημιών που μάστιζαν την πόλη, καθώς οι ασθένειες που έφερναν οι ταξιδιώτες και ναυτικοί στο πολυσύχναστο λιμάνι εξαπλώνονταν εύκολα.
Μια προσπάθεια να σταματήσουν τις επιδημίες είχε γίνει με την ανέγερση του κτιρίου της καραντίνας στο λιμάνι. Η σοβαρή όμως αντιμετώπιση έγινε με την κατασκευή του υδρευτικού αγωγού και του υδραγωγείου που καλύπτει πολύ όμορφα το παλάτι Longchamps, το μοναδικό παλάτι που δεν φιλοξένησε ποτέ κάποιον γαλαζοαίματο! Χτίστηκε για να γιορτάσει η πόλη τον ερχομό του νερού και ότι αυτό συνεπάγεται για τους κατοίκους της. Κατόπιν, το πάρκο που καλύπτει (!) το υδραγωγείο φιλοξένησε και τον ζωολογικό κήπο που προέκυψε από τα ζώα που έφερναν οι ναυτικοί από τα εξωτικά λιμάνια που προσέγγιζαν. Τώρα έχουν διαμορφωθεί δύο όμορφα μουσεία, ενώ η πρόσοψη τραβάει τις κάμερες των επισκεπτών με τα συμπλέγματα αγαλμάτων που συνδυάζονται και αναδυκνείονται από τα παιχνίδια του νερού. Και είναι εντυπωσιακό πως οι αρχές της πόλης διαχειρίζονται την επάρκειά του, ανοίγοντας τους κρουνούς στα πεζοδρόμια τις Κυριακές το πρωί για να τρέξει άφθονο και δροσιστικό και να το διασκορπίσουν οι νοικοκυρές σκουπίζοντας τα κράσπεδά τους.
Μια επίσκεψη στην Μασσαλία όμως δεν ολοκληρώνεται αν δεν ανέβει κάποιος στην εκκλησία της Παναγίας πάνω από την πόλη. Κουραστική η ανάβαση βέβαια, 170 σκαλοπάτια για αρχή και κατόπιν ανελκυστήρας ή ακόμη 55 σκαλοπάτια, αλλά η θέα αποζημιώνει και με το παραπάνω. Οι ντόπιοι διηγούνται το πώς οχυρώθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και πως γλίτωσε την ανατίναξη στο τέλος του Β Παγκόσμιου Πολέμου και στους τοίχους παραμένουν οι ουλές από τα βλήματα των συμμάχων. Η ίδια η εκκλησία αξίζει μια ματιά, και μόνο για τα πρωτότυπα αφιερώματα-τάματα των ψαράδων και ναυτικών που συχνά την τιμούν με μια επίσκεψη. Συνεχώς ακούγεται μια μουσική υπόκρουση, από τον επαίτη σαλπιγκτή στην κορυφή της σκάλας, που τόσα χρόνια δεν κατάφερε να μάθει δεύτερη στροφή του κομματιού!!
Ατενίζοντας από τον εξώστη του ναού το πέλαγος προς τα ΝΔ, προς τον κόλπο των λεόντων που λένε οι ναυτικοί (και ανησυχούν), βλέπουμε τα μικρά ξερονήσια που λες και φυλάνε σκοπιά μπροστά στο λιμάνι. Βλέπουμε ότι εχουν ενώσει δυό απ’αυτά με κυματοθραύστη για να δημιουργήσουν αγκυροβόλιο για ιστιοφόρα, δίνοντας λύση στη στενότητα χώρου του παλιού λιμανιού. Βλέπουμε και το νησάκι με τη φυλακή που φιλοξένησε τον ετεροθαλή αδερφό του βασιλιά Λουδοβίκου και μπορεί να επισκεφτεί κάποιος. Εκεί τοποθετείται από τον Δουμά στο πολυδιαβασμένο του μυθιστόρημα και η φυλάκιση και απόδραση του Κόμη Μοντεκρίστο, και για να είναι ολοκληρωμένο το αξιοθέατο έχουν σκάψει (σε μεταγενέστερο χρόνο) και τη σήραγγα της απόδρασης που περιγράφει! Κι αν κοιτάξουμε λίγο προς τα αριστερά θα δούμε τις εγκαταστάσεις της θρυλικής λεγεώνας των ξένων και στη συνέχεια το πιο μακρύ παγκάκι στον κόσμο (!!), που είναι ένα στηθαίο πέτρινο κατά μήκος της παραλιακής λεωφόρου και εκτείνεται για πάνω από 12 χιλιόμετρα προς τα ανατολικά προάστια!!
Είναι όμορφη πόλη η Μασσαλία, έχει ομορφιές να δείξει και έναν αέρα πολυεθνικό. Τριγυρίζοντας στην πόλη νιώθει κάποιος ότι έχει ξαναβρεθεί εδώ. Αν αυτή η αίσθηση οφείλεται στις ταινίες που έχουν γυριστεί εδώ με πρωταγωνιστές όπως Alain Delon, Jean Paul Belmondo ή στα αρχαία Ιωνικά γονίδια μένει σε μας να το ανακαλύψουμε!
