της Χριστίνας Τετράδη
Η φετινή τουριστική περίοδος είναι η κρισιμότερη των τελευταίων ετών για τη βιωσιμότητα του τουρισμού, με τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην οικονομική κρίση που πλήττει τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά κυρίως στην παρατεταμένη δυσφήμιση που υφίσταται η χώρα μας στο εξωτερικό εξαιτίας των προβλημάτων και της αρνητικής εικόνας που εκπέμπει.
Η πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα που επικρατεί, έχει πλήξει το τουριστικό μας προφίλ και έχει προκαλέσει σημαντική μείωση του ρυθμού τουριστικών κρατήσεων προς τη χώρα μας. Επιπλέον, η ακυβερνησία που προέκυψε μετά τις εκλογές του Μαΐου, όχι μόνο ενίσχυσε τη δυσμενή εικόνα, αλλά και συνέτεινε στο να προτιμούνται άλλοι τουριστικοί προορισμοί.
“Πάγωμα” των κρατήσεων
Το 2012 εξελίσσεται ως μια πολύ δύσκολη χρονιά. Απαισιοδοξία και αβεβαιότητα είναι τα μόνα μέχρι στιγμής μηνύματα για την πορεία του τουρισμού. Προς το παρόν, τηρούμε στάση αναμονής και ερχόμαστε αντιμέτωποι με το «πάγωμα» των κρατήσεων.
Συγκεκριμένα, αυτή την περίοδο οι κρατήσεις παρουσιάζουν σε όλη την Ελλάδα πτώση 20% – 50% σε σχέση με τις αντίστοιχες περυσινές, γεγονός που δημιουργεί νέα δεδομένα στους επιχειρηματίες του τουρισμού.
Η διατήρηση των κεκτημένων του 2011 αποτελεί το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδίσει ο ελληνικός τουρισμός φέτος, προκειμένου να αποτελέσει την ατμομηχανή που θα βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο. Βασικό συμπέρασμα είναι ότι η εξέλιξη των τουριστικών κρατήσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις εξελίξεις στην πολιτική και οικονομική κρίση. Τόσο οι πελάτες, όσο και οι ξένοι τουριστικοί πράκτορες δεν προχωρούν σε κινήσεις φοβούμενοι το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της Ελλάδας. Κανείς τουρίστας δεν θέλει να έρθει σε μια χώρα που θεωρεί ακυβέρνητη ή που φοβάται ότι θα χρεοκοπήσει.
Μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, το τοπίο στην τουριστική βιομηχανία θα παραμένει θολό και αβέβαιο.
Μειωμένη η τουριστική κίνηση στη Ζάκυνθο
Βάσει των αφίξεων του αεροδρομίου της Ζακύνθου για τον μήνα Μάιο 2012, ο μέσος όρος των αφίξεων παρουσιάζει μείωση 19,2%!!!
Αναλύοντας ενδεικτικά τις αγορές του εξωτερικού για το μήνα Μάιο, η κύρια αγορά της Μεγάλης Βρετανίας παρουσιάζει μείωση της τάξεως του 14,74%. Από τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, η Γερμανία παρουσίασε μεγάλη μείωση 42,94%, η Ολλανδία 33,9%, ενώ η Ρωσία παρουσιάζει μείωση των επισκεπτών με ποσοστό 24,72%, παρ’ ότι είναι από τις αγορές που δυνητικά αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση.
Η κατάσταση για τον Ιούνιο και το υπόλοιπο καλοκαίρι φαίνεται ιδιαίτερα απρόβλεπτη. Δεν γίνονται πλέον κρατήσεις!
Παρ’ ότι λοιπόν η μείωση των αφίξεων είναι 19,2%, αν λάβουμε υπόψη τη μείωση των τιμών, τη μείωση των διανυκτερεύσεων και την αντίστοιχη μείωση του επιπέδου της αγοραστικής κίνησης, τότε δυστυχώς τα οικονομικά αποτελέσματα για το Μάιο 2012 μπορεί και να φτάνουν το -50% !!!
Αναλύοντας την ελληνική αγορά, δεν φαίνεται να κινείται καθόλου. Η μείωση της επισκεψιμότητας το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος ήταν μεγάλη, οι δε κρατήσεις θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αποκαρδιωτικές, με καταγεγραμμένη μείωση πάνω από 50% σε σχέση με πέρυσι.
Μεγάλη πτώση παρατηρείται και στις κρατήσεις για τις καλοκαιρινές διακοπές, με τους Έλληνες να μην μπορούν να παραθερίσουν παρά μόνο στο εξοχικό τους ή σε εξοχικά συγγενών και φίλων.
Να σημειωθεί ότι η γιορτή του Αγίου Πνεύματος ήταν πάντα ενδεικτική για την ελληνική αγορά στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, δεδομένου ότι αποτελούσε την πρώτη «απόδραση» πριν το καλοκαίρι των Ελλήνων. Φέτος όμως, η κατάσταση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί δραματική, παρόλο που οι τιμές στα ξενοδοχεία έχουν μειωθεί πολύ και για τους Έλληνες.
Σημαντικό ρόλο για την ελληνική αγορά, αλλά ιδιαίτερα και για την αγορά της Ζακύνθου, παίζει και η κατάργηση των προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού που δεν θα επιτρέψει σε περίπου 500.000 Έλληνες να κάνουν διακοπές.
Οι ξενοδόχοι είναι απογοητευμένοι από την αποκαρδιωτική κατάσταση του εγχώριου τουρισμού και δύσκολα πιστεύουν ότι θα αλλάξουν τα δεδομένα για φέτος. Υπάρχει μεγάλος φόβος για το αν θα μπορέσουν να επιβιώσουν οι επιχειρήσεις τους.
Ανταγωνιστικές οι τιμές τουριστικών πακέτων για το 2012
Οι τιμές για το 2012 είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικές, δεδομένου ότι τα περισσότερα συμβόλαια υπογράφηκαν εν μέσω της κρίσης του 2011 και λόγω του φόβου και της πίεσης από τους Tour Operators, κυμαίνονται κατά μέσο όρο 10% χαμηλότερα, σε σχέση με το 2011. Είναι σημαντικό όμως να αναφέρουμε ότι οι κρατήσεις του Μαΐου και του Ιουνίου, έχουν γίνει με περαιτέρω εκπτώσεις της τάξεως του 10% – 20%, είτε με τη μορφή early booking, είτε με τη μορφή ειδικών προσφορών. Άλλωστε, το μοναδικό εργαλείο μάρκετινγκ που έχουν στη διάθεση τους οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις για να στηρίξουν το ελληνικό προϊόν στην τουριστική αγορά, είναι οι τιμές των ξενοδοχείων.
Από την πλευρά τους οι ξένοι τουριστικοί πράκτορες, οι οποίοι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα παραμένει δημοφιλής τουριστικός προορισμός, επενδύουν στο κλίμα αβεβαιότητας για να διεκδικήσουν ακόμα φτηνότερα πακέτα.
Συγκεκριμένα, οι ξενοδόχοι της χώρας έχουν υποστεί μεγάλες πιέσεις, καθώς αναγκαστικά θα βασιστούν στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής.
Επένδυση στην προσιτή ποιότητα και στο «value for money»
H κακή συγκυρία στην οποία βρισκόμαστε, επιβάλλει να χαράξουμε την κατάλληλη στρατηγική επικοινωνίας για να διαχειρισθούμε αυτή την κρίση με μέθοδο και σχέδιο, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες ενέργειες προβολής.
Πιστεύω ότι η επένδυση στην προσιτή ποιότητα και στο «value for money» πρέπει να αποτελεί θεμέλιο λίθο στις κινήσεις κάθε ξενοδοχειακής και τουριστικής επιχείρησης, που επιθυμεί να παραμείνει ανταγωνιστική σε ένα έντονα ανταγωνιστικό διεθνές τουριστικό τοπίο.
Στη Ζάκυνθο για την τόνωση του ελληνικού τουρισμού αποφασίσαμε να ετοιμάσουμε σχέδιο με ειδικές εκπτώσεις που θα συνδυάζουν διάθεση δωματίων, χώρων εστίασης και ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, ώστε να μπορέσουμε να προσφέρουμε ένα ολοκληρωμένο πακέτο.
Με δεδομένο το πλεονέκτημα ότι η Ζάκυνθος έχει εύκολη και οικονομική πρόσβαση, θεωρούμε ότι η προσπάθεια αυτή θα έχει απήχηση στην ελληνική αγορά.