Όπως έχει ειπωθεί η Σικελία είναι μεγάλο νησί και έχει πολλά να δείξει. Όμως οι υποδομές δεν είναι ανάλογες της υπόλοιπης Ιταλίας και οι μετακινήσεις είναι κουραστικές. Κι όταν βρεθεί κάποιος εκεί σίγουρα θα επιδιώξει να επισκεφτεί όσα περισσότερα αξιοθέατα μπορεί. Και συχνά στην διαδρομή με αφορμή μια στάση για φρεσκάρισμα θα ‘ανακαλύψει’ κάτι ενδιαφέρον.
Κάπως έτσι συνέβη πηγαίνοντας προς τον Ακράγαντα. Η autostrada είναι σχετικά κουραστική και το τοπίο όχι ιδιαίτερα συναρπαστικό στο εσωτερικό ενώ βαθμιαία ανεβαίνουμε σε υψόμετρο.
Φτάνοντας στο κέντρο του νησιού, στην πόλη Enna, ο ξεναγός συνέστησε να κάνουμε μια στάση γιατί μετά ο δρόμος γίνεται επαρχιακός και κουραστικός. Ευκαιρία να δούμε την καλύτερη συλλογή ρωμαϊκών μωσαϊκών στον κόσμο στην Villa Romana del Casale, έξω από την κωμόπολη Piazza Armerina!
Πραγματικά εντυπωσιακά τα ευρήματα, δίνουν αφορμή για διάφορες ερμηνείες καθώς ιστορικά στοιχεία για τον χρόνο κατασκευής και τον ιδιοκτήτη δεν υπάρχουν. Οι αρχαιολόγοι συμπεραίνουν ότι υπήρχε κάποιο προγενέστερο κτίσμα από τον 3ο π.Χ. αι., αλλά αυτό που θαυμάζουμε διαμορφώθηκε στον 4ο μ.Χ. αι. Ηταν μάλλον έδρα ενός latifundium, και ανήκε σε κάποιον υψηλόβαθμο Ρωμαίο αν κρίνουμε από το μέγεθος και τον πλούτο των κτιρίων και των μωσαϊκών. Στην πορεία είχε αναπτυχθεί και ένας ολόκληρος οικισμός γύρω του με το όνομα platia, είτε από την ελληνική λέξη, είτε από το palatium (παλάτι). Πιθανόν να εγκαταλείφθηκε κατά τις επιδρομές των Βανδάλων και των Βησιγότθων και τον 12ο αι θάφτηκε από κατολισθήσεις. Ξεχάστηκε εντελώς για πολλές γενιές και στις αρχές του 20ου αι άρχισαν να έρχονται στο φως κάποια ευρήματα, και οι ανασκαφές άρχισαν το 1929, συνεχίστηκαν σε διάφορα στάδια και δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα. Ένα μοντέρνο και λειτουργικό στέγαστρο καλύπτει ένα μεγάλο μέρος του κτιρίου για να προστατεύει τα μωσαϊκά, τα οποία μας αφήνουν άφωνους! Πάρα πολλές παραστάσεις, με διάφορα θέματα, από την μυθολογία, από το κυνήγι, από την καθημερινή ζωή, ενώ όσοι πίστευαν ότι το μπικίνι είναι εφεύρεση του 20ου αι. άλλαξαν γνώμη όταν είδαν τις 10 καλίγραμες φιγούρες σε σκηνές γυμναστικής, με βαράκια και άλλα παιχνίδια!!
Οι χώροι είναι πολλοί και μεγάλοι γύρω από ένα στρογγυλό περιστύλιο, ξεχωρίζει και το υπνοδωμάτιο του νοικοκύρη με μια ερωτική σκηνή, πολλά άλλα δωμάτια στο κυρίως συγκρότημα, ενώ υπάρχει ένα δεύτερο συγκρότημα γύρω από ένα ελειπτικό περιστύλιο, με μια μεγάλη τραπεζαρία, το triclinium και βέβαια τα απαραίτητα λουτρά, με τις πισίνες για διαφορετικές θερμοκρασίες νερού και τις επακόλουθες εγκαταστάσεις (σήραγγες θέρμανσης, αποδυτήρια, αποχετεύσεις κλπ).
Αν και δεν σε αφήνουν να χαλαρώσεις αυτά τα θαυμάσια ευρήματα, δίνουν την ευκαιρία για ξεμούδιασμα, δρόσισμα στην σκιά των δέντρων και με ανανεωμένες δυνάμεις συνεχίζουμε. Ο Ακράγαντας μας περιμένει!
Φτάνοντας μας περιμένει και η Giovanna Lombardo, ντόπια ξεναγός με το ωραιότερο καλωσόρισμα : « χαίρομαι να υποδέχομαι τους απόγονους των προγόνων μου!». Η επόμενες 2 ώρες είναι πανδαισία αρχαίας ιστορίας, φιλοσοφίας και οπτικής απόλαυσης! Παρόλο που τα ερείπια δεν είναι μαρμάρινα και δεν διατηρούνται πολύ καλά, άλλωστε έχουν λεηλατηθεί εντατικά στην διάρκεια των αιώνων, η επιλογή της τοποθεσίας με την φυσική οχύρωση και ανάμεσα σε δυό ποτάμια, η χωροταξική διαρρύθμιση με ανθρωποκεντρική θεώρηση και οι αναφορές στις μεγάλες στιγμές της πόλης και του Εμπεδοκλή μας γεμίζουν με παραστάσεις και εντυπώσεις. Η σύγχρονη πόλη έχει χτιστεί πάνω στην ελληνιστική συνοικία του 5ου π.Χ. αι και σε βασικά σημεία, όπως κάτω από την εκκλησία της Santa Maria dei Greci υπάρχουν τα ερείπια των αρχαίων ελληνικών ναών.
Ταξίδι στη Σικελία (Μέρος Δ’)
