Οι περισσότεροι από μας ταξιδεύουμε για να δούμε διαφορετικά μέρη, να έρθουμε σε επαφή με άλλους ανθρώπους και πολιτισμούς και να αποκομίσουμε διαφορετικές εμπειρίες. Συχνά στα ταξίδια μας, ειδικά στις παραμεσόγειες περιοχές ενώ ξεφεύγουμε από την Ελλάδα μοιραία αν κοιτάξουμε κάτω από τη σημερινή επιφάνεια ξαναπέφτουμε (!!) στην πατρίδα μας.
Ένα τέτοιο τυπικό παράδειγμα είναι η Μασσαλία. Το μεγαλύτερο γαλλικό λιμάνι, 2η (ή 4η ) μεγαλύτερη πόλη της χώρας, σημαντικός προορισμός για τα κρουαζιερόπλοια που διαπλέουν την Μεσόγειο, διατηρεί ζωντανή τη μνήμη των πρώτων οικιστών της, των Ιώνων από τη Φώκαια της Μικράς Ασίας που έφτασαν εκεί στη διάρκεια του Β’ αποικισμού.
Πραγματικά εντυπωσιάζει (και πληγώνει ) ο σεβασμός και η περηφάνεια με την οποία αναφέρονται στις ρίζες τους οι παλιοί κάτοικοι της πόλης αλλά και άλλων τόπων που μοιράζονται αυτήν την προέλευση και ιστορία.
Η Μασσαλία λοιπόν έχει δεχτεί στη διάρκεια του 20ου αι. πολλούς μέτοικους και μετανάστες από τις βορειοαφρικανικές πρώην αποικίες της Γαλλίας, αλλά οι παλιοί κάτοικοί της έχουν να περηφανεύονται για την καταγωγή τους από τους αρχαίους Ιωνες! Δηλώνουν Massaliot και όχι Marseilleuse όταν τους ρωτήσεις από πού είναι!
Στην πρόσοψη του παλιού χρηματιστηρίου (πρώην πρώτο εμπορικό Επιμελητήριο της Γαλλίας ) θαυμάζουν το άγαλμα του Πυθέα του Μασσαλιώτη (ποιος τον γνωρίζει στην Ελλάδα αλήθεια?? Εκτός από τους αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού δεν διδάσκεται πουθενά ότι αυτός ο πρόγονός μας ήταν ο πρώτος εξερευνητής στον κόσμο, που ταξίδεψε για εμπορικούς μεν σκοπούς εκτός της Μεσογείου αλλά κατέγραψε με τρόπο επιστημονικό π.χ. την περίμετρο της Μ.Βρετανίας με θαυμαστή ακρίβεια, τον ήλιο του μεσονυκτίου στη Βόρεια θάλασσα, τα παγόβουνα, τους κατοίκους της Σκανδιναβίας, πως τρέφονταν, πως ντύνονταν και πολλά άλλα που δυστυχώς χάθηκαν όπως και όλο το συγγραφικό του έργο).
Ανεβοκατεβαίνουν την οδό Αθηνών για να πάνε στο σιδηροδρομικό σταθμό (υπάρχει και οδός Κορίνθου, Φωκαέων, Αμφιτρίτης, Αρχιμήδη, Πυθαγόρα, πλατεία με το όνομα του Πρώτη -ηγέτης των ιδρυτών της πόλης μαζί με τον Εύξεινο- και της Γύπτις, συζύγου του Πρώτη.
Στη Μασσαλία, στο θέατρο Αθηνά πρωτοακούστηκαν το 1908 οι Δελφικοί Ύμνοι που ανέσκαψε και ανασυνέθεσε η Γαλλική Αρχαιολογική σχολή! Είναι γνωστό ότι η πόλη διατηρούσε πολύ θερμές σχέσεις με τη μητρόπολή της (Φώκαια και Σμύρνη) μέχρι τη Μικρασιατική καταστροφή. Μάλιστα είχε γίνει έρανος το 1916 και είχε σταλεί ένα σημαντικό ποσό χρημάτων στον κατόπιν εθνομάρτυρα Μητροπολίτη Χρυσόστομο. Μετά την καταστροφή εδώ κατέφυγαν πολλές οικογένειες από την περιοχή της Σμύρνης και από αυτές προήλθαν μεγάλης εμβέλειας πολίτες και επιστήμονες, τους οποίους τιμά η πόλη δίνοντας τα ονόματά τους σε δρόμους (π.χ. Ράλλη, Ροδοκανάκη).
Στη γαστρονομία βρίσκουμε επίσης κοινά πατήματα, όχι μόνο στο ελαιόλαδο, στο κρασί και στα θαλασσινά αλλά και στο pastis, το απεριτίφ που μοιάζει με το δικό μας ούζο. Στη Μασσαλία οφείλουμε άλλωστε και το όνομα!! Και να πως: επί τουρκοκρατίας, στο λιμάνι του Βόλου συγκεντρώνονταν εμπορεύματα για εξαγωγή, ανάμεσά τους και κουκούλια μεταξιού από τον Τύρναβο και τα Αμπελάκια. Τα καλής ποιότητας στέλνονταν στη Μασσαλία και μαρκάρονταν σαν USO MARSEILLE. Ετσι με τον καιρό η λέξη USO έγινε συνώνυμη της ανώτερης ποιότητας. Άρχισαν να τη χρησιμοποιούν λοιπόν και για το τσίπουρο με γλυκάνισο που παρήγαγε ο Τύρναβος και δια της ίδιας οδού έφτασε στη Μασσαλία και έγινε μόδα και στην υπόλοιπη χώρα σαν pastis.
Είναι απόλαυση να πιείς ένα pastis, με λίγο πάγο ή με παγωμένο νερό, στα εστιατόρια του παλιού λιμανιού, με θέα τη συνοικία Panier και τα φρούρια του Αγ.Ιωάννη-Αγ.Νικολάου μέχρι να σερβιριστεί η μπουγιαμπέσα, η εξελιγμένη και πλούσια εκδοχή της δικής μας κακαβιάς. Αυτή όμως θα τη συνοδέψετε με λευκό παγωμένο κρασί ειδικά αν είναι μια καλοκαιρινή βραδιά. Το κρασί μπορεί να είναι Αλσατίας ή Ν.Αφρικής, ο σερβιτόρος 2ης γενιάς Τυνήσιος και οι πλανόδιοι μουσικοί που θα σας προσεγγίσουν Βόσνιοι, επιβεβαιώνοντας την αίσθηση της οικουμενικότητας που ανέκαθεν μετέδιδε αυτό το πανάρχαιο Ιωνικό λιμάνι!
Εnchanté!!
Μασσαλία: Το οικουμενικό λιμάνι με Ελληνικές ρίζες!
