Το πιλοτικό πρόγραμμα της Sunweb στη Ρόδο με τους 189 Ολλανδούς τουρίστες να διαμένουν εσώκλειστοι για οκτώ ημέρες σε ένα ξενοδοχείο που για τις ανάγκες του “πειράματος” μετατράπηκε σε “φυσαλίδα” (bubble) έφερε και πάλι στο προσκήνιο τη συζήτηση για το all inclusive και τις επιπτώσεις του στην τοπική κοινωνία. Αν και οι διεθνείς τάσεις ευνοούν αυτόν τον τύπο των διακοπών, καθώς θεωρείται ότι στην παρούσα φάση θα βοηθήσει στην επανεκκίνηση του τουρισμού, ο τουριστικός οργανισμός Sunweb δήλωσε στο tourismpress.gr ότι η πλειονότητα των πελατών της δεν επιλέγουν πακέτα all inclusive για διακοπές στην Ελλάδα αλλά προτιμούν να γνωρίσουν τον προορισμό.
Τι γίνεται όμως με το πιλοτικό πρόγραμμα διακοπών της Ρόδου. Ήρθε για να μείνει;
Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε στο tourismpress.gr ότι ήταν το μοναδικό πιλοτικό πρόγραμμα διακοπών που διοργάνωσε σε ξενοδοχείο “φυσαλίδα” και πιστεύει ότι σύντομα θα μπορούν οι πελάτες της να απολαμβάνουν τα εξαιρετικά εστιατόρια και καταστήματα εκτός των ξενοδοχείων.
“Είμαστε βέβαιοι ότι αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα διακοπών θα δείξει ότι μπορούμε να κάνουμε τις διακοπές μας με ασφάλεια αυτό το καλοκαίρι. Η Ολλανδική κυβέρνηση θα ανακοινώσει σύντομα τα αποτελέσματα και τα πολύτιμα στοιχεία αυτού του πιλοτικού προγράμματος.” δήλωσε εκπρόσωπος του Sunweb, τονίζοντας ότι “Δεν θέλουμε τίποτα περισσότερο από το να δώσουμε σε ολόκληρο τον ταξιδιωτικό τομέα μια θετική προοπτική.”
Είναι το All Inclusive “εχθρός” της τοπικής κοινωνίας;
Το σύστημα All Inclusive ή θα το λατρέψει κάποιος ή θα το μισήσει. Μέση οδός δεν υπάρχει. Έτσι από τη μία έχουμε τους υπέρμαχους του συστήματος αυτού που υποστηρίζουν ότι αυξάνει τους τζίρους και τα κέρδη των ξενοδοχείων, δημιουργεί θέσεις εργασίας για την τοπική κοινωνία και είναι ωφέλιμο για τους επισκέπτες. Από την άλλη όσοι αντιμάχονται του συστήματος προτάσσουν τις αρνητικές συνέπειες που έχει για την τοπική κοινωνία και την οικονομία του τόπου, καθώς οι τουρίστες μένουν εντός του ξενοδοχείου και δεν ξοδεύουν χρήματα στα καταστήματα της περιοχής και κυρίως στις επισιτιστικές επιχειρήσεις.
Θα φανεί παράξενο αλλά και οι δύο πλευρές έχουν δίκιο. Έρευνες επιβεβαιώνουν τόσο τη μία πλευρά όσο και την άλλη. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το περιβαλλοντικό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), αρκετά χρόνια πριν τον κορωνοϊό, τα ξενοδοχεία all-inclusive έχουν μεγάλη κερδοφορία και τα έσοδά τους είναι αυξημένα, ωστόσο, η επίδρασή τους στην τοπική οικονομία είναι πολύ μικρότερη σε σχέση με άλλες τουριστικές δραστηριότητες. Επίσης, σύμφωνα με έρευνα του Tourism Concern, πριν το 2012, έδειξε ότι όντως τα all inclusive ξενοδοχεία δημιουργούν περισσότερες θέσεις εργασίας για την τοπική κοινωνία, με τις συνθήκες εργασίας, ωστόσο, να είναι λίγο χειρότερες από ότι στα υπόλοιπα ξενοδοχεία.
Όσον αφορά το αν οι τουρίστες βγαίνουν ή όχι από το κατάλυμα κι αν δαπανούν εκτός ξενοδοχείου, η έρευνα του ΙΝΣΕΤΕ το 2014 για το All Inclusive στην Ελλάδα, έδειξε ότι στην Κρήτη παρατηρήθηκε ότι η δαπάνη των πελατών All Inclusive ήταν η δεύτερη υψηλότερη μετά από αυτήν των πελατών ξενοδοχείων 5* σε ό,τι αφορά στην κατανάλωση στα εμπορικά καταστήματα. Αντίθετα, ήταν χαμηλότερη περίπου 40 με 50% της δαπάνης των πελατών άλλου τύπου καταλυμάτων σε ό,τι αφορά την εστίαση.
Επιπλέον, σε έρευνα που διεξήγαγε η Tourism Concern, από το 68,6% των συμμετεχόντων που είχαν πραγματοποιήσει all – inclusive διακοπές, μόνο το 32,8% δεν επισκέφθηκε εστιατόριο εκτός ξενοδοχείου ενώ ένα μεγάλο ποσοστό (67,2%) επέλεξε να φάει κι εκτός ξενοδοχείου τουλάχιστον μία φορά. Αντίστοιχα, το 65,6% πήγε τουλάχιστον μία εκδρομή στην περιοχή σε αντίθεση με το 34,4% που δεν έφυγε καθόλου από το ξενοδοχείο γι αυτόν το λόγο.
Τι γίνεται όμως και οι τοπικές κοινωνίες, διαμαρτύρονται ότι, όπως έχουν αποδείξει άλλες διεθνείς έρευνες, η άνοδος του all inclusive “ερημώνει” την οικονομία τους και οδηγεί σε λουκέτα τις επιχειρήσεις, κυρίως στον κλάδο του επισιτισμού;
Όλες οι μέχρι στιγμής έρευνες συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα. Απαιτείται σωστή εφαρμογή του συστήματος all-inclusive ώστε να μπορεί να δημιουργήσει θετικό αντίκτυπο τόσο για τα ξενοδοχεία όσο και για την τοπική κοινωνία.
Η έρευνα του ΙΝΣΕΤΕ, το 2014 αναφέρει κάποιες προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση:
- η κατανόηση των αντιλήψεων και προσδοκιών των πελατών, ιδιαίτερα καθώς οι πελάτες All Inclusive (AI) δεν είναι ομοιογενής ομάδα ως προς τα χαρακτηριστικά τους – με τον τρόπο αυτό θα τους προσφερθούν προϊόντα που θα θελήσουν να καταναλώσουν,
- η καλύτερη πληροφόρηση των τουριστών για τον προορισμό και η ανάπτυξη και προώθηση των Ιδιαίτερων Χαρακτηριστικών (Unique Selling Points) του προορισμού – με τον τρόπο αυτό θα κινητοποιηθούν οι τουρίστες να βγουν από το ξενοδοχείο για να εξερευνήσουν τον προορισμό και να καταναλώσουν,
- στην κατανόηση και αντιμετώπιση των παραγόντων που αποθαρρύνουν τους τουρίστες στο να βγουν από το ξενοδοχείο τους – π.χ. στην Κύπρο παρατηρήθηκε μεγάλη διαφοροποίηση της δαπάνης εκτός ξενοδοχείου των πελατών με σύστημα ΑΙ, ανάλογα με το ξενοδοχείο που διέμεναν,
- στην υποστήριξη των επιχειρήσεων του τουρισμού στο να ανταποκριθούν στη ζήτηση από τους τουρίστες και στην ανάπτυξη κινήτρων και εμπειριών που θα αυξήσουν την προστιθέμενη αξία για διάφορες κατηγορίες πελατών – π.χ. δημιουργία πακέτων all inclusive που θα περιλαμβάνουν και υπηρεσίες εστίασης ή επίσκεψη σε αξιοθέατα εκτός του ξενοδοχείου, δίνοντας τη δυνατότητα να απολαύσουν τη μοναδικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
Ήδη τα προηγούμενα χρόνια, κάποια ξενοδοχεία, και στη χώρα μας, που προσφέρουν πακέτα all inclusive έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν πρακτικές ωφέλιμες προς την τοπική κοινωνία, όπως να συνεργάζονται με τοπικές επιχειρήσεις για την παροχή ορισμένων γευμάτων σε εστιατόρια εκτός του καταλύματος.
Ένα επιπλέον ζήτημα που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι ότι δεν έχουν όλα τα All Inclusive πακέτα τις ίδιες προδιαγραφές και την ίδια ποιότητα. Υπάρχουν όσα είναι για πολύ χαμηλά βαλάντια, για μεσαία και για υψηλά και πολύ υψηλά εισοδήματα. Η πρώτη περίπτωση δεν έχει σαφώς την ίδια αγοραστική δύναμη και δυνατότητα να ξοδέψει εκτός ξενοδοχείου από ότι οι υπόλοιπες περιπτώσεις.
Τι λένε, όμως οι ίδιοι οι τουρίστες για το All Inclusive;
Πριν από πολλά χρόνια, ένας Ισπανός αξιωματούχος, σε συζήτησή του με δημοσιογράφο, εξέφραζε την αντίθεσή του με το σύστημα All Inclusive που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στη χώρα του, καθώς δεν ωφελεί γενικότερα την οικονομία, όπως υποστήριζε. Η δημοσιογράφος τον ρώτησε τότε γιατί η κυβέρνηση δεν λαμβάνει μέτρα για να το καταργήσει; Εκείνος απάντησε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι αποδεκτό σε μία ελεύθερη οικονομία, τονίζοντας ότι “έστω κι ένας να το επιλέξει ως τρόπο διακοπών του, τότε το σύστημα αυτό θα συνεχίσει να υπάρχει”.
Η δήλωση αυτή, επιβεβαιώνει ότι οι τάσεις καθορίζονται από τους ίδιους τους καταναλωτές και κάθε μοντέλο διακοπών δεν θα είχε καμία επιτυχία αν δεν το ήθελαν οι τουρίστες. Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα και στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 1750 Βρετανούς παραθεριστές μεταξύ 2012 – 2014 από το φιλανθρωπικό ίδρυμα Tourism Concern.
Η έρευνα εξέτασε την αντίληψη των τουριστών για το τόσο αμφιλεγόμενο σύστημα διακοπών all inclusive. Κι ενώ το 55% συμφωνεί για τις αρνητικές συνέπειες του All Inclusive, το 42% θα το επέλεγε σαν πακέτο διακοπών (42%) μέσα στα επόμενα χρόνια.
Ένας από τους λόγους που οι τουρίστες επιλέγουν το all inclusive πακέτο είναι η αίσθηση ασφάλειας που τους παρέχει. Άλλοι θεωρούν το all inclusive πακέτο μία ασφαλή επιλογή γιατί θέλουν πρώτα να έχουν μία πρώτη γεύση του προορισμού πριν κλείσουν ένα άλλο πακέτο που θα τους επιτρέψει να τον γνωρίσουν καλύτερα.
Το 87% δήλωσε ότι το All Inclusive ωφελεί τους τουρίστες. Αποτελεί ιδανική επιλογή για οικογένειες με μικρά παιδιά, γκρουπ, ανθρώπους που ταξιδεύουν μόνοι τους και ηλικιωμένους που θέλουν αποφύγουν την ταλαιπωρία, καθώς επίσης βρίσκουν συμφέρουσα τη σχέση ποιότητας – τιμής.
Όταν ζητήθηκε στους συμμετέχοντες να προτείνουν τρόπους ώστε τα ξενοδοχεία που παρέχουν υπηρεσίες all inclusive να έρθουν κοντά με την τοπική κοινωνία και να δείξουν την υπεύθυνη στάση τους, εκείνοι απάντησαν:
- Να προμηθεύονται τοπικά προϊόντα για τις ανάγκες και τον εξοπλισμό του ξενοδοχείου.
- Να συνεργάζονται με τοπικούς προμηθευτές τουριστικών υπηρεσιών και επιχειρήσεις εστίασης για να προσφέρουν τοπικές εμπειρίες.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι το All Inclusive, που η ιστορία του ξεκινά πριν από 89 χρόνια, είναι ένα προϊόν που έχει ακόμη πελάτες που το επιλέγουν και επομένως, δεν είναι εύκολο να φύγει από τη ζωή μας. Ωστόσο, απαιτείται σωστή εφαρμογή του συστήματός αυτού από τα ξενοδοχεία και τους tour operators ώστε να μπορεί να λειτουργεί με όρους βιώσιμης ανάπτυξης και υπευθυνότητας απέναντι στην τοπική κοινωνία.
